قدیمی ترین تدفین در آفریقا؛ کودک 3 ساله ای که 80000 سال پیش با بالشت و کفن دفن شد!
به گزارش وبلاگ تجهیزات شبکه، قبر متوتو در غار Panga ya Saidi یافت شده است. این غار از سال 2010 به وسیله گروهی به سرپرستی موزه ملی کنیا در نایروبی و موسسه ماکس پلانک در شهر ینا آلمان مورد کاوش و آنالیز نهاده شد.
به گزارش فرادید، یک گروه تحقیقاتی، قدیمی ترین تدفین شناخته شده در آفریقا را کشف نموده است. قبر یافت شده که کمتر از ده مایل از جنوب شرق سواحل اقیانوسی کنیا فاصله دارد، حاوی بقایای کودکی دو تا سه ساله است که حدود 78,000 سال پیش انسان ها آن را دفن نموده اند. با اینکه بعضی از تدفین های کشف شده در خاورمیانه و اروپا قدمتی بیش از این دارند، یافته اخیر در آفریقا یکی از برترین نمونه های جسمی است که با قصد و هدف تعیینی درون گودال نهاده شده و با خاک پر شده است.
پائول پتیت، متخصص تدفین های پارینه سنگی از دانشگاه دورهام انگلستان که در این تحقیق نقشی نداشته است، می گوید: این یافته بدون شک یک تدفین بسیار قدیمی و تاثیرگذار است.
بعلاوه این بقایای یافت شده، نگاهی نادر به چگونگی عملکرد فکر انسان در دوران گذشته ارائه می دهد. در این مقاله که به تازگی در ژورنال Nature به چاپ رسیده، نام فسیل یافت شده را متوتو یا Mtoto (که در زبان سواحلی به معنای کودک است) گذاشته اند. این فسیل همراه با دو فسیل دیگر که آن ها نیز در آفریقا کشف شده اند، ولی قدمتی کمتر دارند، همه متعلق به بچه ها هستند. اگرچه که کشف تنها سه نمونه در یک قاره نمی توانند نمونه های محکمی باشند، پتیت تعیینا سن افراد متوفی را در فهم و درک تدفین به عنوان یک عمل آئینی، موثر می داند.
او می گوید: گروه های شکارچی-گردآورنده مدرن (Modern hunter-gatherer groups) باور دارند که مرگ امری طبیعی و ناگزیر است، اما با این حال دو استثنا وجود دارد: مرگ در جریان یک حادثه و مرگ بچه ها و نوزادان. شاید در اینجا بتوانیم ظهور این احساس را ببینیم که مرگ زودرس امری غیرطبیعی است و احتیاج دارد به نحوی-متفاوت از روش های عادی- تعیین شود.
قبر متوتو در غار Panga ya Saidi یافت شده است. این غار از سال 2010 به وسیله گروهی به سرپرستی موزه ملی کنیا در نایروبی و موسسه ماکس پلانک در شهر ینا آلمان مورد کاوش و آنالیز نهاده شد.
تا الان ده ها هزار ابزار سنگی، مهره های صدفی، بقایای حیوانات سلاخی شده و دست سازه های دیگری از این محوطه کشف شده که همه و همه نشان از استفاده مداوم انسان از این سایت، از 80,000 سال پیش و در طی دورانی موسوم به عصر میان سنگی در آفریقا تا به امروز دارند.
مایکل پتراگلیا از موسسه ماکس پلانک می گوید: این محوطه همواره مکان مساعدی برای زندگی بوده و مردم هیچ گاه به طور کامل ناپدید نشدند.
این گروه در سال 2013 به ساختاری گودال مانند حدود ده فیت پایین تر از سطح کنونی غار برخوردند. آنالیز های بعدی در سال 2017 موجب آشکار شدن چیزی شبیه به استخوان های تجزیه شده، شد. ماده ای پودر مانند که شکننده تر از آن بود که بتواند در خود محوطه حفاری شود، بنابراین گروه تصمیم بر آن گرفت که استخوان ها و رسوبات اطراف آن را در قالب یک بلوک گچی، برای مطالعه بیشتر به نایروبی ارسال کند.
آنالیز های اولیه در آزمایشگاه موزه ملی موجب آشکار شدن دو دندان در سطح بلوک شد که به نظر می آمد متعلق به انسان باشد. امانوئل ندیما، سرپرست دپارتمان باستان شناسی موزه و از اعضای گروه تحقیقاتی می گوید: می دانستیم که در راستای کشفی بزرگ هستیم، اما نمونه بسیار ظریف و فراتر از توانایی ما برای آماده سازی و آنالیز بود.
ندیما خودش به شخصه فسیل را به دست همکارانش در موسسه ماکس پلانک در ینا رساند و پس از آن به مرکز ملی تحقیقات تکامل انسان (CENIEH) در شهر بورگوس اسپانیا منتقل و مورد آنالیز نهاده شد. این نمونه بیش از یک سال تحت آماده سازی و آنالیز با استفاده از ابزار هایی مانند میکروسکوپ و روش هایی، چون سی تی اسکن و دیگر تکنیک های تصویربرداری نهاده شد. بعلاوه تا جایی که ظرافت استخوان ها اجازه می داد، حفاری ها به صورت دستی نیز صورت گرفت.
رفته رفته کلیت نمونه پدیدار گشت: ابتدا ستون فقرات، سپس جمجمه، بعد فک پایینی و ریشه های دندان های شیری پدیدار شدند. در بخش دیگری از بلوک گروه پیروز به کشف دنده ها و استخوان های شانه در حالت طبیعی آن ها شدند.
ماریا مارتینون-تورس، مدیر CENIEH و سرپرست این پژوهش می گوید: همه چیز سر جای خودش بود. این تنها یک فسیل ساده نبود. ما با یک بدن، با یک کودک روبرو بودیم. علاوه بر حالت مفصلی اسکلت، شواهد دیگری نیز هستند که نشان از آن دارند که این کودک بلافاصله پس از مرگش، هدفمندانه دفن شده است.
رسوبات درون گودال، به وضوح متفاوت از رسوبات اطراف بودند و شامل میزان زیادی از صدف ها و ردی از حلزون هایی می شدند که از کرم های خاکی یافت شده در اطراف اجساد، تغذیه می کردند.
آنالیز های زمین شیمیایی نیز نشان از وجود مواد شیمیایی در خاک داشتند که با فعالیت باکتری های گوشت خوار فراوری شده اند. همه این ها علت تجزیه بالای استخوان های جسد هستند. با تجزیه گوشت و اندام های کودک، فضای به جای مانده به تدریج با رسوبات پر شد، بنابراین قفسه سینه شکل سه بعدی خود را حفظ نموده است.
اما دنده های فوقانی نود درجه چرخیده بودند، این اتفاق درصورتی رخ می دهد که بدن درون گودال جاسازی شده باشد، یا به احتمال بیشتر، محکم درون یک کفن ساخته شده از موادی، چون پوست حیوانات یا برگ های بزرگ، که مدت زیادی از تجزیه آن ها می گذرد، پیچیده شده باشد. در نهایت، موقعیت قرارگیری سر و مهره های گردن در ارتباط با بدن، نشان می دهند که سر کودک روی نوعی بالش قرار داشته است.
گروه تحقیقاتی درست قبل از از بین رفتن همه نشانه های بقایای کودک، آن را کشف کردند. مارتینون-تورس می گوید: استخوان ها به معنی واقعی کلمه داشتند پودر می شدند و ما درست به موقع رسیدیم، قبل از آنکه کاملا ناپدید شوند.
دیگر تدفین های مربوط به بچه ها انسان های مدرن در دوران گذشته که در آفریقا شناخته شده اند، شامل کودکی هشت تا ده ساله است که از Taramsa Hill در مصر یافت شده است، قدمت آن نیز حدودا به 69,000 سال پیش باز می شود. همینطور، نوزادی در Border Cave در آفریقای جنوبی که قدمتش 74,000 سال تخمین زده می شود.
نوزادی در Border Cave که در سال 1941 پیدا شد و کشف نو Panga ya Saidi، هردو نشان از پیوندی عمیق بین بچه ها دفن شده و کسانی که آنان را دفن نموده اند، دارند. در کنیا، اینطور به نظر می آید که انسان ها، متوتو را همراه با کفن و بالش دفن نموده اند، درحالی که در آفریقای جنوبی صدف تزئینی سوراخ شده که با رنگدانه هایی پوشیده شده بود، همراه جسد یافت شد. همه این ها، این پرسش را برمی انگیزد که چرا انسان ها در وهله اول مردگان خود را دفن می کردند؟
مارتینون-تورس می گوید: ما نمی توانیم فکر آن ها را بخوانیم، اما به طریقی، با دفن کردن افراد، ما طالب طولانی کردن زندگی آنان هستیم. انگار داریم به آن ها، افراد متوفی می گوییم که نمی خواهیم بگذاریم شما به طور کامل بروید. این یکی از چیز هایی است که ما را منحصربه فرد می نماید: آگاهی از مرگ و آگاهی از زندگی.
پتیت فکر می نماید که قبر های بچه ها نشان دهنده یک سنت رفتاری خاص از دوره میان سنگی با بچه ها متوفی است (البته که برای اثبات آن به شواهد بیشتری احتیاج داریم). این مسئله، پرسشی دیگر را برمی انگیزد: گزارش های بسیاری از تدفین های باستانی، متعلق به نئاندرتال ها و انسان مدرن در اروپا و خاورمیانه در دست است که قدمت بعضی از آن ها به صدوبیست هزارسال پیش می رسد. اما چرا تنها سه مورد در آفریقا یافت شده است؟
یکی از پاسخ ها به این پرسش به این دیدگاه بازمی شود که اصلا تدفین شامل چه چیز هایی می شود. باستان شناسان در اوایل میانه قرن بیست، وقتی که بیشتر فسیل های نئاندرتال و انسان مدرن در اروپا و آسیای غربی در حال کشف بود، استاندارد های سفت و سخت امروزی برای حفاری و کاوش را نداشتند و محققان نیز از شواهد کم و ناچیز نتیجه گیری های بیشتری درمورد رفتار های آئینی مربوط به تدفین انجام می دادند.
باتوجه به گفته های پتیت، بسیاری از محوطه های غیر آفریقایی که به عنوان تدفین ذکر شده اند، بهتر است تا صرفا به عنوان قرار دادن یک جسم مرده درون یک شکاف یا غار، بدون هیچ نشانی از تشریفات ثبت شوند. یکی از این محوطه ها Sima de los Hueso- گودال استخوان ها - در کوه های آتاپوئرکای اسپانیا است، جایی که ده ها اسکلت نئاندرتال، مربوط به چهارصدوسی هزار سال پیش کشف شده است.
کریس استرینجر، دیرینه انسان شناس موزه تاریخ طبیعی لندن که سال ها به مطالعه منشأ انسان مدرن مشغول بوده، می گوید که شاید علت آنکه تدفین های بیشتری در آفریقا پیدا ننموده ایم آن است که به قدر کافی دنبال آن ها نگشته ایم. محققان از اوایل قرن گذشته مشغول آنالیز غار های اروپا و خاورمیانه بودند، درحالی که تحقیق و آنالیز در آفریقا متمرکز بر نواحی معدودی بود: بیشتر در آفریقای جنوبی و Great Rift Valley در شرق آفریقا. ما در حال حاضر، شاید تنها از 10 درصد این قاره فسیل داشته باشیم.
او اضافه می نماید: ما با اطلاعات کمی روبرو هستیم و این یافته اخیر در واقع تنها سرنخی است از آنچه که در بقیه آفریقا احتمالا وجود دارد.
Panga ya Saidi خود، یکی از محوطه های آفریقاست که یافته های دیگری نیز می توان از آن به دست آورد. لایه های این غار احتمالا قدمتی بیش از تدفین متوتو دارند و حتی شاید به چهارصدهزار سال پیش نیز بازگردند. فعالیت و آنالیز در این غار بخاطر پاندمی کووید-19 متوقف شده است، اما گروه تحقیقاتی امیدوار است تا به محض ایمن شدن شرایط، حفاری را در آنجا ادامه دهد. ندیما می گوید: هنوز نمی دانیم چقدر پیش تر می توان رفت، اما هنوز به خاک بکر نرسیده ایم.
منبع: فرارو