سریال چیزهای عجیب چگونه ژانرهای علمی، تخیلی و وحشت را ترکیب کرده؟ - وبلاگ تجهیزات شبکه

به گزارش وبلاگ تجهیزات شبکه، تریلر فصل تازه سریال پرطرفدار نتفلیکس، چیزهای عجیب (Stranger Things) به تازگی منتشر شده است و مخاطبان را بار دیگر به شهر کوچک هاوکینگز برد. در نتیجه اتفاقات فصل سوم، گروه شخصیت های اصلی داستان بیش از هر زمان دیگری از هم جدا شده اند. اما با نزدیک شدن جنگی فراطبیعی، آن ها باید با چیزهایی روبه رو شوند که هرگز تصورش را هم نمی کردند.

این سریال همواره ژانرها و زیرژانرهایی گسترده ای را در بر می گرفته. میزان زیادی درام نوجوانانه، میزانی کمدی و عناصر مختلفی هم از علمی-تخیلی در سه فصل منتشرشده از سریال وجود دارد و دقیقا همین ترکیب است که سریال را متمایز می کند. با این حال، تریلر فصل نو جنبه تاریک تری از شخصیت ها و جهانی وارونه و چیزهایی را که در آن هستند نشان می دهد. ژانرهای علمی-تخیلی و وحشت اغلب بیشتر از آن چه که قابل تمایز باشد با هم درمی آمیزند و چیزهای عجیب هم در این مورد استثنا نیست.

در فصل نو، شخصیت های اصلی که دیگر بچه نیستند، با خطر یک جنگ قریب الوقوع روبه رو می شوند، همه چیز در هاوکینگز جدی می شود و فضای فیلم هم به طبع خشن تر و تیره تر است. این سریال در هر فصل عناصر وحشت بیشتری را به کار می بندد و به نظر می رسد این فصل نقطه اوج آمیختگی بین ژانر وحشت و علمی-تخیلی باشد. در ادامه نحوه ارتباط این دو ژانر و شیوه استفاده چیزهای عجیب از آنها برای ایجاد روایتی قانع کننده را تفسیر می کنیم.

علمی-تخیلی و وحشت

ژانرهای علمی-تخیلی و وحشت بسیار شبیه به هم هستند، اگرچه هسته های آنها فرق دارد. ژانر وحشت بر ایجاد و کاوش ترس تمرکز دارد، در حالی که علمی-تخیلی به پیامدهای پیشرفت فناوری در جامعه می پردازد. وقتی به تعاریف آنها نگاه می کنیم، ممکن است به نظر برسد که این دو ژانر اشتراکات کمی دارند. با این حال آنها مسلماً خواستگاهی مشترک دارند: رمان فرانکشتاین. مری شلی در این رمان شبه علم را وارد داستان های وحشت کرد و در عین حال به تقویت علمی-تخیلی به عنوان ژانر کمک کرد. به همین دلیل، او را یکی از بنیانگذاران زیرژانر وحشت علمی-تخیلی می دانند.

فناوری در چند دهه گذشته با چنان سرعتی در حال پیشرفت بوده که عدم اطمینان و درماندگی ناشی از ندانستن یا درک نکردن معنای آن برای نوع بشر، در درازمدت، می تواند ترس زیادی بیافریند. زمانی که داروین از روش های علمی برای کشف تکامل استفاده کرد، مردم ترسیدند که این کار او به معنای مرگ دین باشد و به منحصربه فرد بودن نوع بشر سرانجام دهد. هنگامی که انسان در قرن بیستم شروع به سفرهای فضایی یا کاوش در اعماق دریاها کرد، وسعت فضاهای کشف نشده همچنان ما را کوچکتر و کوچکتر می ساخت و سوالات ناشناخته وحشتناکی را پدید می آورد.

همین عوامل ناشناخته ای که در داستان های ژانر علمی-تخیلی وجود دارد آن را به ژانر وحشت نزدیک می کند. علم در پی کشف چیزهایی است که ما نمی دانیم و پاسخ هایی را می یابد که هرگز به فکرمان نمی رسید. ژانر وحشت هم از این ناشناخته ها برای ایجاد ترس بهره می برد و گاهی نشان می دهد که در واقع کشف ناشناخته می تواند وحشتناک ترین موضوع موجود باشد. اچ. پی. لاوکرافت به عنوان یکی از مولدهای وحشت مدرن در داستان احضار کطولحو می نویسد: به نظر من مهربان ترین چیز در جهان ناتوانی فکر انسان در کشف ارتباط میان همه مطالب است. ما در جزیره ای آرام از جهل در میان دریاهای سیاه بی نهایت زندگی می کنیم، و به این معنا نیست که باید سفری به ناشناخته ها داشته باشیم … روزی گردهم آمدن دانش تکه تکه ما، چشم انداز ها وحشتناکی از واقعیت و موقعیت وحشتناکمان در آن را به ما نشان خواهد داد. در این صورت یا از وحشت این دانش دیوانه خواهیم شد یا از نور به آرامش و امنیت عصر تاریکی نو خواهیم گریخت.

عامل ناشناخته ای که در چیزهای عجیب کشف می شود، وحشتناک تر از آن چیزی است که شخصیت ها می توانستند تصور کنند. این سریال اولین نمایشی نیست که این دو ژانر را با هم بررسی می کند، اما یکی از پیروز ترین نمونه های معاصر است که نشان می دهد چگونه وحشت و علم می توانند با یکدیگر برای خلق داستانی پیچیده همکاری کنند. یک عنصر در سریال وجود دارد که این ترکیب را ایجاد می کند: جهانی وارونه. توهمات و هیولاها المان های ترسناکی هستند که می توانند عناصری از یک داستان وحشت باشند، ولی مفهوم بُعد دیگری که دقیقاً شبیه به ماست و از طریق علم مدرن به آن دسترسی پیدا کرده ایم، در عین حال که یک سناریوی پساآخرالزمانی و وحشت است مشخصا علمی-تخیلی ست.

چیزهای عجیب برای وحشت زده کردن ساخته شده

حتی اگر بیشتر مردم موافق باشند که می توان آن را به عنوان وحشت علمی-تخیلی طبقه بندی کرد، این سریال عمدتاً داستانی علمی-تخیلی در نظر گرفته می شود. با این حال، با توجه به تریلر فصل نو، باید منتظر فصلی بسیار ترسناک تر از فصل های گذشته باشیم. سریال از فصل اول ترسناک بوده است. صحنه ای که دموگورگان از دیوارهای خانه بایرز بیرون می آید و چراغ ها همچنان روشن و خاموش می شوند، یکی از ترسناک ترین صحنه های فصل اول است. اتفاقات و ناامیدی در حین یافتن ویل و اطلاعاتی که در مورد دوران کودکی الون داده می شود بدون شک داستان فیلمی ترسناک است. فقط این یک شخصیت نیست که در طی سه فصل تسخیر می شود: ویل در فصل دو و بیلی در فصل سه گرفتار موجودات جهانی وارونه می شوند. سریال حتی از در چند صحنه از جامپ اسکر هم بهره می برد.

با شبیه سازی فیلم های ترسناک دهه 80 در جای جای سریال، ادای احترام واضحی به فیلم های هیولایی محبوب آن دوران شده است. دموگورگان، هیولای نفرت انگیز با چند ردیف دندان را می توان تقریباً به همه فیلم های هیولایی آن دوره نسبت داد. در ادامه هم تلاش های نانسی و جاناتان برای مطالعه و درک این هیولا اشاره به بسکمک از داستان های علمی-تخیلی دارد. آنها به این موضوع به عنوان تحقیقی جدی نگاه می کنند و در تلاشند هیولا را با حیواناتی که قادر به درکشان هستند، مقایسه کنند.

مثال های دیگر از علمی-تخیلی/وحشت

علاوه بر نمونه های شناخته شده ای مانند فرنچایز بیگانگان (Alien)، ترکیب ژانر وحشت و علمی-تخیلی در طول سال ها همواره پیروزیت آمیز بوده است. یکی از سریال های اصلی که شروع به بازی با محدودیت های این ژانرها کرد، سریال پرونده های ناشناخته (The X-Files) در دهه 90 بود. حساسیت بیش از حد مولدر به بیگانگان درکنار شک و تردید اسکالی به قدری خوب از آب در آمد که سال ها پس از سرانجام سریال یک فصل اسپین آف برای آن ساخته شد. این سریال تقریبا هر کابوس علمی-تخیلی قابل تصوری را، اغلب به روش هایی بسیار ترسناک، مطرح می کرد.

یکی از منابع الهام بزرگ چیزهای عجیب، پادشاه وحشت، استیون کینگ است. حتی فونت لوگوی سریال هم همان فونت نمادینی است که در جلدهای شومیز کتاب های کینگ در دهه 80 استفاده می شد. این نویسنده در بسکمک از رمان های خود مانند مه، زیر گنبد، مرد دونده و مجموعه برج تاریک از ترکیب ژانرهای علمی-تخیلی و وحشت استفاده کرده است.

فصل چهارم چیزهای عجیب در 27 می اکران می شود. چیزهای زیادی از تریلر پخش شده می توان کشف کرد، اما یک چیز قطعی است: جنگی حماسی بین شخصیت های محبوب ما و مکانی رخ خواهد داد که منشا کابوس آن ها (و شاید بسکمک از بینندگان از زمانی که برای اولین بار در سال 2016 وارد هاوکینگ شدند) است و وحشت زیادی در این فصل وجود خواهد داشت.

منبع: MOVIEWEB